20 mars 2012

Einkageirinn, öldrunarþjónusta og velferðarparadísin Svíþjóð


Nú hefur Carl Gyllfors forstjóri öldrunarfyrirtækisins Carema sagt upp störfum eftir aðeins 10 mánaða starf. Hann sagðist hafa verið undir miklu vinnuálagi síðustu mánuði og lítið sem ekkert getað sinnt fjölskyldunni. Fyrir þetta starf þáði hann litlar 180.000 sænskar krónur á mánuði, eða um 3,4 milljónir íslenskar krónur.

Carema (og raunar önnur svipuð fyrirtæki sem sjá um öldrunarþjónustu) var mikið í fréttum hérna í Svíþjóð í haust og vetur, meðal annars vegna umdeildra aðgerða sem miðuðu að hagræðingu í rekstri. Þeim tilmælum beint til starfsfólksins að skipta ekki um bleiur á gamla fólkinu þó það væri búið að pissa pínu í þær, það átti með öðrum orðum að "fullnýta" þær. Brunasár á viðkvæmum svæðum voru oft í fréttunum. Við lásum viðtal við áhyggjufullan son gamallar konu með heilabilun, en hann sá ekki annan kost í stöðunni en að sækja móður sína og finna annan stað fyrir hana. Hún var látin sitja heilu tímana með hægðir í bleiunni. Annað sparnaðarráð var að nú var ekki lengur ein servétta á mann, nei það var alltof dýrt, nú áttu fjórir vistmenn að deila servéttu!

Á sama tíma var fyrirtækið gagnrýnt mjög fyrir skort á hæfu starfsfólki, en þessi skortur á mannafla var m.a. rakinn til þess að launin væru svo lág. Starfsfólkið sjálft tilkynnti um óviðunandi aðstöðu vistmannanna og slæma meðferð á því, en yfirleitt þorði fólk þó ekki að koma fram undir nafni. "Bemanningen är lägre än tidigare och undersköterskor och sjuksköterskor ska dessutom städa, tvätta, laga mat samt sköta sitt ansvar för hälsa och omsorg och sköta dokumentation som tidigare sköttes av läkarsekreterare". Semsagt, undirmannað, hjúkrunarfræðingar þurftu að þrífa og þvo þvott, laga mat, jafnframt því að ganga í störf læknaritara (http://www.dn.se/sthlm/jag-forstar-inte-hur-personalen-orkar). Skortur á starfsfólki hefur einnig orðið til þess að á deildum með andlega veikt fólk hefur fólk verið bundið niður í rúmin sín.

Þetta fyrirtæki fær greiðslur frá hinu opinbera til að halda úti þjónustu við eldri borgara (lífeyrir fólksins fer inn í þjónustufyrirtækin og ef það nægir ekki borgar sveitarfélagið á móti) en kemst þó einhverra hluta vegna hjá því að borga skatt til ríkisins. Og það er ekki bara forstjórinn sem fær sæmilega borgað, eigendur fyrirtækisins hafa grætt milljónir sænskra króna á Carema (rúmlega 600 milljónir sek á síðasta ári!). Um er að ræða frændurna Harry Kravis og George Roberts sem eiga 25% hlut í bandaríska fyrirtækinu KKR. Á heimasíðu KKR segir "KKR is a leading global investment firm with deep roots in private equity, diversified capabilities, and an impressive track record". KKR á stóran hlut í Carema. Þannig að bandarískir kapítalistar græða á tá og fingri á gamla fólkinu í Svíþjóð og hirða ævistarfið þeirra (http://www.dn.se/ekonomi/caremaagare-plockar-ut-miljarder).

Er þetta sænska velferðarmódelið sem við Íslendingar viljum líta til?

Þetta er lítið dæmi um hvernig getur farið þegar einkafyrirtæki eru látin sjá um velferðarþjónustu og gera það að gróðastarfsemi. Öldrunarheimili, sjúkrahús, heilsugæsla og skólar eru dæmi um stofnanir sem eiga ekki að vera reknar í gróðaskyni.



Ps. myndirnar eru teknar af heimasíðu Carmena Care. Samkvæmt heimasíðunni er að sjálfsögðu unaðslegt að búa hjá þeim þegar ellin sækir að...

Ps2: hvað er private equity?!

1 ummæli:

við elskum comment!